Klárlega það heimskulegasta í stöðunni, og hér er skýringin

Þessi hugmynd um allsherjar niðurfellingu skulda er eins bjánaleg og hún frekast getur orðið.  Skuldir fyrirtækja eru eignir hjá bönkunum (fyrirtæki skuldar banka peninga, bókhaldslega er þá skuld hjá fyrirtækinu og eign hjá banka).  Í efnahagsreikningi þurfa eignir að vera jafnar skuldum plús eigið fé, þannig að ef skuldir fyrirtækja eru afskrifaðar hækkar eigið fé þeirra á móti (þetta er hreinn hagnaður fyrir þau), þar sem eignahliðin haggast ekki:  

 

Fyrir niðurfærslu:  Eignir = 100

                             Skuldir = 90

                             Eigið fé = 10

 

Eftir niðurfærslu:    Eignir = 100 (inni í þessu er innlán hjá bankanum, sparnaður, upp á 70)

                             Skuldir = 60

                             Eigið fé = 40

 

Hvað gerist hins vegar hjá bankanum sem á kröfuna?  Ef við segjum að þetta sé bara eitt fyrirtæki og einn banki:

Fyrir niðurfærslu    Eignir = 90 (lánið til fyrirtækisins)

                             Skuldir = 70 (sem er innlánið frá fyrirtækinu)

                             Eigið fé = 20

Eftir niðurfærslu   Eignir = 60 (því lánið til fyrirtækisins hefur verið fært niður)

                          Skuldir = 70 (innlánið frá fyrirtækinu)

                          Eigið fé = -10

Tapið sem bankinn ber af niðurfærslu skuldar fyrirtækisins rýrir eigið fé hans og eiginfjárstaðan verður neikvæð!

Banki má ekki starfa með neikvætt eigið fé, reyndar verður hann að uppfylla ákveðin lágmörk um eigið fé til að halda starfsleyfi, þannig að tvennt er hægt að gera til að hann hafi lögleg eiginfjármörk (sem við skulum segja að séu 20 í þessu tilfelli).  Eigandi bankans getur komið með 30 krónur inn sem aukið eigið fé (og er þá eigandinn að borga inn í bankann sömu fjárhæð og fyrirtækið fékk afskrifað).  Hver er eigandi bankanna?  Ríkið.  Og eina leiðin fyrir ríkið að koma með 30 krónur inn í bankann er að hækka skatta eða skerða þjónustu, þannig að fyrirtækið, sem skattgreiðandi, þarf að borga sjálft fyrir niðurfellinguna á láninu í gegnum hærri skatta.

Staða eftir aukna innspýtingu eiginfjár:

                       Eignir = 90

                       Skuldir = 70

                        Eigið fé = 20
 

Annað sem hægt er að gera er fyrir bankann að krefjast þess að skuldir hans verði líka lækkaðar um 30 til jafns við þá eignarýrnun sem átti sér stað í bankanum (við afskrift skulda fyrirtækisins).  Gott og vel.....:

Staða eftir afskrift skulda bankans til móts við afskrift skuldar fyrirtækisins:

                    Eignir = 60

                     Skuldir = 40

                    Eigið fé = 20

Hverjum skuldaði bankinn?  Jú, fyrirtækinu sem átti innlánið, og þá hefur fyrirtækið tapað peningum í bankanum, því hann ætlar ekki að borga það til baka

Staða fyrirtækisins eftir afskrift bankans á skuldum sínum við það:

                    Eignir = 70

                     Skuldir = 60

                    Eigið fé = 10

Jú, fyrirtækið skuldar minna, en það hefur tapað sömu fjárhæð og það fékk fellda niður í gegnum eigið fé sitt.

 

Ef við stækkum þetta og segjum að við séum með öll fyrirtækin í landinu og alla einstaklinga í landinu, þá verðum við með einn eiganda bankanna (ríkið) og óteljandi eigendur fyrirtækja og heimila.  Ef við fellum niður skuldir fyrirtækja og heimila (og lagalega myndi það þýða að allir fengju sömu flötu niðurfellinguna, fyrirtæki og einstaklingar) segjum 20%, þá sjáum við að 20% af heildarskuldum fyrirtækja og heimila eru um 500 milljarðar.  Ríkið myndi tapa þessum peningum í gegnum eigið fé sitt í bönkunum (sem er reyndar ekki nema um 400 milljarðar samtals) og þurfa meira fé til að setja í þá til að þeir geti starfað.  Þá þarf að hækka skatta um 500 milljarða á heimili og fyrirtæki EÐA hætta að borga út innlán bankanna (sem er sparnaður minn og þinn í formi innlána) og hirða þá peninga.

Valið sem þú hefur, ef svona leið er farin, er annað hvort að hækka skatta á þig um sem nemur þeirri fjárhæð sem felld er niður, eða að sparnaður þinn verði tekinn af þér til að dekka tapið.

Það sem fólk verður að hafa í huga er samt að sumir skulda bara og eiga ekkert og hafa því litlu að tapa, aðrir skulda lítið en eiga góðan sparnað og hafa því miklu að tapa (t.d. lífeyrissjóðir) þannig að hvati allra er ekki hinn sami.  En þegar upp er staðið þarf að taka peninga sem afskrifaðir eru einhvers staðar frá.  Þannig að þeir sem skulda mest græða því þeir fá upp í hendurnar eignir þeirra sem skulda lítið.  Peningurinn bara hverfur ekki, heldur þarf einhver að borga.

Spurningin er, viltu að lífeyrissjóðurinn þinn borgi skuldir þeirra fyrirtækja og einstaklinga sem fóru offari?  Að þú missir ellilífeyrinn til fjárglæframanna?  Eða viltu taka á þig tugi prósenta skattahækkun til að borga fyrir óráðsíu sömu aðila?

Ég segi nei. 

Vilja alhliða niðurfærslu skulda

Athugasemdir

[ábending (IP-tala skráð) 20.11.2008 kl. 13:48]

Það sem þú gerir ekki ráð fyrir í þessari röksemdafærslu þinni er varúðarfærsla milli "gamla" og "nýja" bankakerfisins sem nemur ca 2/3 af lánasafni gamla bankans...

 Það er því þegar búið að færa niður skuldir í bókhaldslegu samhengi... spurningin er bara hverjar verða heimturnar.

[Íslendingur númer 4432, 20.11.2008 kl. 14:50]

Já og hverjum er það um að kenna, skattborgurum landsins ? Lífeyrissjóðeigendum nú eða sparifjáreigendum ? Því þetta eru þeir aðilar sem þú nefndir þarna á undan sem verða fyir tjóni varðandi heimtingar já og erlendir lánadrottnar, það á nú eflaust eftir að auka traust á okkur til framtíðar. 

Spurning hvort ekki ætti að setja dæmið upp svona frekar :

Séreignasparnaður landans verður notaður til að greiða skuldir fyrirtækjanna.  Hvernig lýst ykkur á það ?

Niðurfærsla skulda er ekki inní myndinni.

[önnur ábending (IP-tala skráð) 20.11.2008 kl. 14:59]

Fari fyrirtæki á hausinn mun hlutfall innheimtra skulda verða enn lægra en ella og niðurfærslan (á kostnað eigendanna (skattborgara)) verða enn hærri en ella. Auk þess mun það fólk sem starfar hjá fyrirtækinu (skattborgarar) missa vinnuna.

Ef ég skil þessa tillögu rétt þá gengur hún út á að gæta jafnræðis gagnvart fyrirtækjum í stað þess að duttlungar stjórnmálamanna ráði því hvaða fyrirtæki fái aukna lánafyrirgreiðslu (t.d. með niðurskrift skulda) og hver ekki.

Minni aftur á að eigið fé rýrnar ekki við þessa niðurskrift enda er bókfært virði lánasafns mun lægra en útistandandi lánakröfur á fyrirtæki vegna varúðarfærslu á milli gamla og nýja bankakerfisins.

[Magnús Vignir Árnason, 20.11.2008 kl. 23:13]

Spurningin er, viltu að lífeyrissjóðurinn þinn borgi skuldir þeirra fyrirtækja og einstaklinga sem fóru offari?  Að þú missir ellilífeyrinn til fjárglæframanna?  Eða viltu taka á þig tugi prósenta skattahækkun til að borga fyrir óráðsíu sömu aðila?

Er þetta ekki akkúrat það sem er að gerast? Má þetta bara í nafni frjálshyggjunnar?

Segðu mér eitt, hvað fær menn til að setja fram skoðanir sínar sem skammast sín svo mikið fyrir eigin skoðanir að þeir setja þær fram undir dulnefni? Var ekki búið að láta þig vita af málfrelsinu? Ekki illa meint, mig langar bara að skilja þetta.

[Magnús Vignir Árnason, 20.11.2008 kl. 23:16]

Og annað, öll gjaldþrotin sem fygja þinni aðferð (frumskógarlögmálinu) kosta líka, bæði fyrir ríkið og bankana 

[Erik Bloomquist (IP-tala skráð) 21.11.2008 kl. 00:18]

Magnús, hvað kemur nafnleysið skoðuninni við?  Ertu einn af þeim sem þarft að fá ættbókarfærða umsókn og persónuuppýsingar í þríriti til að geta tekið þátt í rökræðu?

Þú vilt sem sagt hafa hérna miðstýrt kerfi sem pólitíkusar stjórna og ráða hverjir fá að eiga fyrirtæki og hverjir fá að halda sínum fyrirtækjum?

Á móti spyr ég þig, skammastu þín ekkert að setja fram svona skoðanir undir nafni?